Açığa satış nedir, açığa satış nasıl yapılır vb. sorularınıza bu yazımızda yanıt vereceğiz. Borsa yatırımcıların şirketlerin hisselerini satın aldığı yerdir. Bu hisseler bankalar aracılığıyla ya da aracı kurumlarla alınabilmektedir. Borsadan hisse alındığında satın aldığınız şirket hissesiyle aslında o şirketin bir ortağı haline gelirsiniz. Borsa işlemlerinde açığa satış nedir diye soruyorsanız bu da normal satıştan farklı olarak hisselere karşı satış yapmaktır.
Yazıda Neler Var?
Borsada Açığa Satış Nedir?
Borsada açığa satış nedir, açığa satış bir hissenin düşüşe geçeceğini ön görmeniz sonucu, size ait olmayan hisseleri aracı kurumların kontrolünde düşük fiyattan satış emri sağlamaktır. Bu şekilde açığa satış gerçekleştirildiğinde hissenin düşük değerinden satışı gerçekleşir, yüksek fiyatla aralarındaki fark ise açığa satışı gerçekleştiren kişiye ve aracı kurumun payına kalır.
Açığa satış yapmak büyük bir risk barındırmaktadır. Genellikle borsada işlem yapılırken emin olunmadığı sürece açığa satış işlemi gerçekleştirmek önerilmez. Çünkü kazanç kadar zarar etme potansiyeli yüksek bir borsa işlemidir. Borsada en önemli şeylerden biri analizdir. Gelişmiş bir analiz yapmak, hisseyi ve şirketi derinlemesine incelemek, gelir gider ve finansal durumlar hakkında emin olmak gerekir. Aksi takdirde zarar edip batma gibi durumlarla karşılaşmak mümkündür.
Açığa Satış Nasıl Yapılır?
Kimi zaman yüksek kazanç sağlayan, kimi zaman yüksek bir zarar neden açığa satış nasıl yapılır. Bu soru borsaya girmiş olan birçok yatırımcı tarafından sıkça sorulmaktadır. Borsada işlem yapan yatırımcılar hisse alışverişlerini kendi sermayeleri ile yaparken açığa satış yapılırken hisseleri ödünç almaktadır. Açığa satış işlemleri yapılırken hisse yüksek bir değerdeyken düşüş yaşayacağı analiz edilir. Hissenin düşüşe geçmeden önce yüksek fiyattan satışı yapılır. Düşüş noktasına geldiğinde yani hisse değer kaybettiğinde aracı kuruma düşük fiyattan hisse verilir.
Açığa satışın riski şudur. Eğer düşüş yapması gereken hisse açığa sattığınız fiyatın üstüne çıkarsa o zaman sattığınız fiyatın üstünü sizin aracı kuruma tamamlamanız gerekir. Bu da sizin cebinize zarar olarak yazılmaktadır. Açığa satış nedir, nasıl yapılır anladığımıza göre açığa satışın bazı şartlarını da artık öğrenmekte fayda vardır. Açığa satışın şartları şunlardır;
- Açığa satış yapacak olan yatırımcı kredi sözleşmesi imzalar
- Aracı kurumun belirlediği limitin altında açığa satış yapılamaz
- Açığa satış yapan yatırımcı geri ödemeyi belirlenen tarihte yapmak zorundadır
Açığa Satış Yasağı Ne Demek?
Borsada bazı hisselerin açığa satış yasağı olduğu bazen ekonomi haberlerinde görmek mümkündür. Peki, açığa satış yasağı ne demek, açığa satış neden yasaklanır bu soruların cevapları şunlardır; açığa satış işlemleri hissenin değer kaybetmesi üzerine yani şirketin değer kaybı yaşaması öngörüldüğünde yapılan bir işlemdir. Açığa satış yasağı SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) tarafından uygulanır. Açığa satış işlemlerinin yasaklanması genellikle yeni halka arz edilmiş ve borsada işlem görmeye yeni başlamış hisselerde kullanılır.
Eğer halka arz edilen yeni şirket hisseleri borsaya yeni açıldığı dönemde açığa satılırsa panik satışa neden olabilmektedir. Panik satışlarda şirketin değer kaybı ile zarar etmesine neden olur. SPK hisseleri halka arz etmeden önce şirket değerlendirmesinde bulunur. Halka arzdan elde edilen gelir şirketin borçlarını kapatması ve şirket içi yatırımın artması için yapılır. Açığa satış yasağı ile şirketler değer koruma ve zarar etmekten korunur. Bu yasak uzun süre gerçekleşmez. Açığa satış yasağı uygulandığında yasağı çiğnemek yüklü cezalara ve şirketin haklı olarak tazminat istemesine neden olacaktır.
Açığa Satış Örnek
Açığa satış örnek üzerinden anlatılacak olursa yatırımcı bir şirketin hissesinin analizini yapmıştır. Genellikle bu hisseler değer artışı ve kaybı yaşamaya yatkın hisselerdir. Yatırımcı aracı kurumdan belirlediği ve analiz yaptığı hisse için açığa satış talebinde bulunur. Aracı kurum gerekli olan onayları tamamladığında yatırımcıya talep edilen hisseyi verir.
Alınan hisseleri açığa satış örneği için anlık değerinin 50 lira olduğunu varsayalım. Yatırımcının100.000 hisseyi de açığa satış için aldığını düşünelim. Hissenin tavan seviyesinin 50 lira olduğunu düşünen yatırımcı 50 liradan 100.000 hisseyi açığa satar. Hisse planlanan şekilde gün içinde 50 liradan 45 liraya düştüğünde 500.000 lira değerinde satış gerçekleştiren yatırımcı hisseleri 45 liradan 100.000 adet olarak aracı kuruma geri öder. Bu durumda aracı kurum aynı hisseler 450.000 liradan alırken yatırımcının cebine gün sonunda 50.000 lira kalır.
Başka bir açığa satış örnek üzerinden anlatılacak olursa yine aynı hissenin aynı aracı kurumdan 50 liralık değerde 100.000 adet alındığını varsayalım. Yatırımcı 50 liranın tavan olduğunu düşünerek 500.000 liradan tüm hisseleri açığa satar. Ancak o gün hissenin değeri tavan yükseliş göstererek 55 liraya çıktığında 100.000 adet hissenin değeri 550.000 lira olmuştur. Gün sonunda yatırımcı hatalı yatırımı nedeniyle aracı kuruma kendi cebinden 50.000 lira daha ödemek zorunda kalır. Bu sebeple açığa satış yüksek riskli bir borsa işlemidir.
Açığa Satış Nasıl Anlaşılır?
Borsada bir hissenin işlem sonucu açığa satışı nasıl anlaşılır? Yatırımcılar hisselerin değerini takip etmektedir. Elbette şirkette aynı şekilde kendi hisselerini takipte tutar. Bir şirketin hissesi yüklü bir değerde açığa satıldığında hissenin değerinde ani bir düşüş görülmektedir. Borsa İstanbul’da bir hissenin değeri gün içerisinde en fazla %10 düşebilmektedir. Eğer hisse senedi birkaç gün arka arkaya %10 ve ona yakın oranda düşüş yaşamışsa açığa satış anlaşılır. Çünkü bu yüksek oranda hissenin satıldığı anlamına gelir.
Açığa satış yapıldığında yatırımcılar büyük bir riskle karşı karşıyadır. Çünkü açığa satış işlemi sonucunda yatırımcının eğer aldığı değer yüksek bir orandaysa yatırımcı zarar eder. Aynı şekilde açığa hissesi satılan şirkette büyük bir mali zarara uğrayacaktır. Çünkü şirketler piyasada bulunan hisse değerindeki satışlardan gelir elde edebilmektedir. Yüklü bir açığa satış işlemi şirketin kasasından çok fazla para kaybına neden olabilir.
Açığa Satış Nasıl Kapatılır?
Açığa satış işlemleri günlük olarak uygulanmaktadır. Açığa satış işlemi gerçekleştirecek olan yatırımcıların açığa satış nasıl kapatılır sorusunun cevabı şudur; eğer açığa satış işlemi yapmak üzere hisse aldıysanız gün sonunda açığa satış kapatılır. Bu süreçte açığa satışı tamamlamış olmak gerekmektedir. Açığa satış işlemleri gün sonu borsa kapandığında kapanır. Açığa satış satma işleminden sonra geri alış işlemi gerçekleştiğinde de açığa satışın kapatıldığı söylenebilir.
Açığa Satıştan Korunmak
Bir yatırımcı olası her riski hesap etmelidir. Özellikle de borsada yatırım yapan insanlar piyasayı takip etmeye dikkat etmelidir. Açığa satış ne demek, açığa satış nasıl yapılır gibi soruları cevapladık. Peki, piyasada sadece normal hisse işlemi gerçekleştiren yatırımcılar olası açığa satış zararlarından nasıl korunur? Açığa satışa karşı kendinizi korumak, yatırdığınız parayı kaybetmemek için “Stop Loss” kullanılabilir. Koşullu emir ya da kaybı durdur anlamlarında kullanılan bu emir yatırımcıların can yeleği olarak bilinir.
Yatırımcılar bir hisseyi aldıklarında olası maksimum düşüşe karşı hisselerine Stop Loss belirler. Bu hissenin düşüşünde en az zarar etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bir örnekle anlatacak olursak 100 liraya aldığınız bir hisse 120 liraya kadar yükselmiştir. Ancak açığa satışla 100 liranın altına inebilir. Buna bağlı olarak Stop Loss kullanan yatırımcı en düşük fiyat olarak 110 lirayı belirlediğinde 110 liranın altına inmeden elindeki hisseler satılmış olur. Böylece zarardan korunursunuz.
Açığa Satış Nedir? (Borsa İşlemlerinde) yazımızı incelediyseniz Nasdaq Nedir? Nasdaq Borsası Hakkında Tüm Her Şey yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz.
