Aktüer Nedir, Ne İş Yapar, Nasıl Olunur?

Aktüer nedir? Aktüer ne iş yapar ve nasıl olunur? Bu mesleği seçmek isteyen kişilerde ne gibi özelliklerin olması gerekir gibi oldukça detaylı bir yazı hazırladık. Sizler de eğer bu mesleği yapmayı düşünüyorsanız mutlaka yazımızı okumalısınız.

Günümüzün ve geleceğin en önemli meslekleri arasında kendi yer bulan aktüerlik her geçen gün daha da önem kazanan profesyonel bir iş alanıdır. Sahip olduğu popülerlik ve önem nedeni ile birçok kişi aktüer nedir konusu da merak etmeye başlamıştır. Çağımızda her insanın birbirinden farklı riskler ile karşılaşması gayet yüksek bir ihtimaldir. Aktüerler ise bu potansiyel riskleri ölçme ve yönetme konusunda profesyonel kişiler olmaları nedeni ile toplumun ekonomik ve fiziki birçok şartının iyileştirilmesinde büyük rol almaktadır. Bu yazımız ile aktüerliğin ne olduğu, neler yaptığı ve nasıl aktüer olunduğu hakkında merak edilen soruları cevaplayarak aktüerlik hakkında merak edilen bütün konuları derleyeceğiz. Öncelikle aktüer nedir sorusundan başlayalım.

Aktüer Nedir?

İlk olarak aktüer nedir sorusunu cevaplamamızda fayda var. Aktüer, herhangi potansiyel bir olayın ihtimalini ve bu olayın gerçekleşmesi halinde meydana gelecek mali sonuçları değerlendirmek için matematiksel beceriler ve istatiksel teknikleri kullanan kişilere verilen bir meslek unvanıdır. Aktüerler aynı zamanda sigorta teknikleri ve bunlara ilişkin finansman, yatırım ve nüfus hareketleri konularında da istatistik ve olasılık teorilerini uygulayarak, raporlar hazırlamaktadır.

Aktüerya kelimesinin isim kökeni ise Yunancadır, Actuarius kelimesinden türetilerek günümüze kadar gelmiştir. İlk olarak eski Roma döneminde, veraset vergilerini hesaplamak amacıyla oluşturulan bu meslek; üzerine daha fazla konu ve teknik bilginin eklenmesi ile günümüze kadar gelişerek gelmiştir. Günümüzde ise sigortacılık ve vergi hesaplamalarının yanı sıra sayısız alanda katkısı olan aktüerlik, oldukça büyük bir öneme sahiptir.

Aktüer nedir konusunda son olarak şunu da dile getirelim. Bu meslek, ülkemizde çok uzun bir geçmişe sahip değildir. Önemi ve popülerliği daha yeni yeni artmaya başlanan aktüerlik, Roma’ya kadar uzanan bir kökene sahip olsa da dünya genelinde ise bu isimle ilk olarak 18. Yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkmıştır.

Aktüer Ne İş Yapar?

Tanımını yaptığımıza göre aktüer ne iş yapar konusuna da açıklık getirelim. Aktüer, esasen sigorta programları hazırlayarak uyguladığı risk analizleri sayesinde büyük risklerin önüne geçmesi ile birlikte:

• Sigorta yapılan ürün, eşya ya da insanlarda ortaya çıkabilecek hasar ve kayıp meblağını hesaplar.
• Sel, deprem, yangın veya kaza gibi felaketlerin ortaya çıkma sıklığını inceleyerek bunların gelecekte de tekrarlanma olasılıklarını hesap eder.
• Edindiği bu olasılık verilerini grafik ve tablolara döker.
• Grafik ve tablolara dayanarak, çalıştığı sosyal güvenlik kurumunun ya da sigorta şirketinin tarife ve teminatlarını belirler.
• Kâr payı ve yedek kaynakların hesaplamasını yapar.
• Finansal şirketlerin ekonomik ve finansal raporlarını düzenler.

Bu saydıklarımıza ek olarak aktüer ne iş yapar konusunda şunu da ekleyebiliriz. Aktüerler ticaretin hızlı bir seyir sahibi olmasında büyük rol almaktadır. Kurum ve kuruluşların yüksek riskler alarak zarar etmelerinin önüne geçebilmek için alım satım pozisyonlarında olası risklerin takibini yapmaktadır. Emekli aylığı ve sosyal yardımların yönetimi konusunda kurumlara danışmanlık hizmeti sunmak da aktüerlerin iş kapsamına girmektedir.

Aktüerler bütün bu işleri yaparken istatiksel ya da matematiksel modeller oluşturmaktadır. Hazırladıkları sunum, değerlendirme ve raporlar ile kurumların finansal gereksinimlerine uyum sağlayabileceği yönetim planları çizerler. Finansal direktörler, yatırım yöneticileri ve şirket ortakları ile de ilişki kurmaktadır.

Aktüer Nasıl Olunur?

Eğer siz de aktüer nasıl olunur diye merak ediyorsanız bu mesleğe sahip olabilmek için birtakım şartların yerine getirilmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Aktüer olmak isteyenlerin şu şartları sağlaması gerekmektedir:

• Herhangi bir üniversitenin, 4 senelik lisans eğitimi sunan Aktüerya Bilimleri departmanını ya da Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu’na bağlı bulunan Aktüerya bölümünü başarı ile bitirerek bu alanda diplomaya sahip olmak.
• Aktüerlik sınavını başarı ile geçmek.
• Hiç konkordato ilan etmemiş ve iflas etmemiş olmak.
• Aktüerlik yönetmeliğinde belirtilen; nitelikli zimmet, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık ve yüz kızartıcı suçlar gibi herhangi bir suç nedeni ile hüküm giymemiş olmak.

Üniversitelerin Aktüerya Bölümleri 4 yıllık bir eğitim sürecine sahiptir. Buna ek olarak Bankacılık ve Sigortacılık bölümünü bitirerek de aktüer olunması mümkün olmaktadır. Bu bölümün sunmuş olduğu eğitim süresi de 4 yıldır. Aktüer nasıl olunur merak edenlerin matematik, istatistik ve işletme bölümlerinden mezun olarak diğer gerekli şartları yerine getirmeleri halinde aktüer olabilmeleri de mümkündür.

Aktüerde Olması Gereken Özellikler Nelerdir?

Yukarıda saydığımız aktüer nasıl olunur şartlarına ek olarak bu mesleği icra etmek isteyen kişilerin aşağıda sayacağımız özelliklere sahip olmaları da mesleki açıdan gerekli olmaktadır. İş dünyasına yoğun bir ilgi göstermesi ve sağlam kararlar alması beklenen aktüerlerin, sahip olması gereken özellikler ise şu şekildedir:

• Veri tabanı, elektronik tablo ve istatiksel analiz araç gereçlerini kullanabilecek kadar bilgisayar kullanımda yetkinlik sahibi olmak.
• Belirli olay çeşitlerini etkileyebilecek faktörleri belirlemek amacı ile karmaşık veri kalıplarını ve eğilimlerini tanımlayabilecek kadar analitik beceri sahibi olmak.
• Karmaşık teknik ve mesleki konuları, aktüerya bilgisine sahip olmayan kişilere açıklayabilecek kadar sözlü iletişim yeteneği bulundurmak.
• Olasılık, istatistik ve matematik ilkelerini kullanarak potansiyel riskleri ölçebilecek teknik bilgiye sahip olmak.
• Olası riskleri önceden tespit ederek; işletmelerin bu potansiyel riskleri yöneltebilmeleri için yol ve imkân bulabilecek kadar problem çözme yeteneğine haiz olmak.

Bu mesleğin sahibi olmak isteyen kişilerin aktüer nasıl olunur konusunda bilmesi gereken en önemli konu; genel olarak matematik ve ekonomik alanında ilgili olunması gerektiği, analitik düşünme yeteneğine haiz olunması, yeniliklere açık, insanlar ile iletişime açık ve sabırlı olunması gerektiğidir. Aktüerler, ofis ortamında çalışırlar. Çeşitli kurum ve kuruluşların, sigorta işlemlerini gerçekleştirmek için aktif şekilde diğer kurumlarda çalışan kişilerle de iletişim kurmaktadır. Birinci derece sayısal bilgi ve veriler ile uğraşır. Çalışma saatleri genel olarak düzenli olup; gerektiği durumlarda fazla mesai yapılması da söz konusu olmaktadır.

Aktüerin Görevi Nedir?

Aktüer ne iş yapar konusunda detaylı bilgi verdiğimize göre aktüerlerin görev tanımı nedir konusunu da inceleyebiliriz. Aktüerler çalıştıkları kamu kurumları ve özel şirketlerde, satın alınacak ya da yapılacak olan bir taşınmazın sahip olduğu risk durumunu ortaya çıkararak bu risklerin meydana gelmesi halinde oluşabilecek bütçeleri de hesaplamaktadır. Bir yerin olası deprem riski ve buna bağlı olarak binanın sağlamlığını tespit etmek de aktüerlerin en sık karşılaştıkları görevlerden biridir.

Aktüerler bir kurumun işe başlamadan önce gereken bütün bütçe ve giderleri hesaplayarak, bu konuda da rapor hazırlamaktadır. Maaş planlaması ve risk analiz sunumları ile şirketlerin ihtiyaç duyduğu bütün olası ihtimalleri göz önüne sererler. Bu açıdan bakıldığında günümüz finansal dünyasının ihtiyaçları göz önüne alındığında; aktüerlerin vaz geçilmez bir öneme sahip olduğu ortaya çıkmaktadır.

Aktüerlerin İş İmkanları ve Çalışma Hayatları Nasıldır?

Aktüerler, ekonomi ve finans çatısı altında yer alan her alanda kendilerine yer bulmaktadır. Bu mesleği ve aktüer nedir merak eden kişilerin bilmesi gereken en önemli konu uygulama alanı olarak oldukça geniş bir yelpazeye sahip olan aktüerliğin, bu bölümden mezun olan kişilere de büyük fırsatlar sunduğu gerçeğidir. Brokerlik, sigortacılık ve eksperlik şirketlerinde, Hazine Müsteşarlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu gibi birçok kamu kurumunda iş bulma imkânı bulunmaktadır. Ofis ortamında çalışma arkadaşlarıyla doğrudan iletişim içinde çalışan aktüerler, çalıştıkları yerlerde sigorta sistemleri kurmaktadırlar. Bunun yanında emeklilik programları da düzenlerler. Bölümden mezun olan kişiler, aktüerlik sınavlarını başarı ile tamamlamaları halinde imza yetkisi sahibi aktüer unvanına da sahip olabilir.

Aktüer Nedir, Ne İş Yapar, Nasıl Olunur? yazımızı okuduysanız En İyi Sigorta Şirketi Hangisidir? yazımıza da göz atabilirsiniz.