Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?

Değer kaybı başvurusu nasıl ve nereden yapılır? Her gün birçok kaza yaşanmakta ve bu kazalar nedeniyle birçok maddi hasar meydana gelmektedir. Bu hasarlar onarılıp tamir edilmekte belki de kazanın tüm izleri araçlardan silinmektedir. ‘Değer kaybı nedir?’ sorusunun yanıtı, yapılan her kaza ve alınan her hasar Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER) tarafından sisteme işlenmekte ve daha sonrasında aracınız hasar görmüş araç kategorisinde kalmaktadır.
Yazıda Neler Var?
Değer Kaybı Nedir?
Meydana gelen kazalar ve hasarlar sonucunda aracınızın bakım, onarım parça değişimi gibi işlemlerden geçerek değer kaybetmesidir. Kaza sonrasında aracınız eskisinden daha iyi bile gözüküyor olabilir. Fakat bunun çok da önemi yok. Aracınız artık ikinci el piyasasında değer kaybı yaşamış bir araç olarak yer alacaktır.
TRAMER sistemi satın almak istediğiniz aracın daha önceki kaza ve hasar kaydını sistem üzerinden sorgulamanıza izin verir. Tüm bu süreç ise değer kaybını getirmektedir. Hasar ufak dahi olsa parça değişimi gibi bir süreç değer kaybına neden olacaktır. Değer kaybı aracınızın ikinci el piyasasında değerinin düşmesine ve fiyatının oldukça altında satılmasına neden olabilir. Satış fiyatında düşüşe neden olarak size zarara uğratabilir.
Araç satın almak isteyen kişiler ise, tüm bu hasarların sigorta bilgilerini görebilen veri depolama sistemi TRAMER ile ulaşarak kısa sürede aracın değerini ölçebilecektir. Hukuken değer kaybı sisteminin belli bir tanımı bulunmamaktadır. Değer kaybı başvurusu sırasında, Türk Ticaret Kanunu’na göre, kaza nedeniyle meydana gelen değer kaybı durumunda kaza esnasında kusurlu olan taraf karşılamaktadır. Peki isterseniz değer kaybı başvurusu ve şartları nelermiş.
Değer Kaybı Başvurusu Nasıl yapılır ve Şartları Nelerdir?
Trafik kazaları her gün binlerce insanın ve aracın zarar görmesine neden olmaktadır. Trafik kazası sonucunda sigortanız tarafından çoğu hasar karşılanmaktadır. Fakat değer kaybı gibi bir durumun karşılanması genellikle göz ardı edilmekte. Eğer dava açmaya hazırlanıyorsanız kaza anında kusurlu tarafında aracın değer kaybını ödemesi gibi bir yükümlülüğü vardır. Değer kaybı başvurusu şartları aşağıdaki gibidir:
- Eğer kaza yapmışsanız, kaza yaptığınız tarihten itibaren iki yıldan fazla sürenin geçmemiş olması gerekmektedir.
- Kaza anında kusurlu taraf olmamanız gerekmektedir. Kaza sizin dikkatsizliğiniz nedeniyle gerçekleştiyse değer kaybı ödemesi şartlarını karşılamıyorsunuz demektir.
- Aracınızın yaşı 36 yıldan fazla ve hurdaya çıkarılmamış olmamalıdır.
Bahsedilen tüm şartlarda görüldüğü gibi kusurlu taraf olmadığınız takdirde durum sizin lehinize işlemektedir. Zaman aşımı yoksa ve şartlar sizin tarafındaysa değer kaybı için başvuru yaparak maddi zararınızı en aza indirebilirsiniz.
Değer Kaybı Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Kaza sonrası aracınızı değer kaybına uğradıysa ve karşı taraf kusurlu ise dava açma hakkına sahip olursunuz. Kusurlu olan taraf aracınızı değer kaybını ödemelidir. Fakat bunun için belli bir süre vardır. Kazanın üzerinden iki yıldan fazla süre geçmiş olmamalıdır. Bu iki yıllık süre içerisinde değer kaybı başvurusu ve incelenmesi için kusurlu araç sahibine dava açabilirsiniz.
Değer Kaybı Durumunda Neler Yapılmalıdır?
Öncelikle kazanın olduğu ilk andan itibaren soğukkanlılığınız koruyarak polis çağırmalı ve kazayı tutanak altına almalısınız. Kusurlu olan taraf karşı taraf ise aracınızın masraflarını ve değer kaybını ödemesi gerektiğini bilmeniz avantajınıza olacaktır.
Aracınızı tamir ettirdikten ve değer kaybını hesapladıktan sonra kusurlu taraftan bedelini alabilirsiniz. Kaza esnasında zarar gören araç parçaları olan silecek, lastik gibi parçaların değişiminde aracın değerinde fark yaratmayacağı için değer kaybı hesaplama kriterleri kapsamında dikkate alınmaz.
Kazaya sebep olan kusurlu sürücü değer kaybını karşılamalıdır. Kusurlu sürücünün trafik sigortasını düzenleyen sigorta şirketine başvurarak değer kaybı bedelini talep edebilirsiniz. Değer kaybı şartları kapsamında olduğunuzu ve şartları karşıladığınızı yazılı olarak sigorta şirketine başvurarak bildirmeniz gerekmektedir.
Hasar ekspertiz raporu, kaza anına ilişkin hasar fotoğrafları, aracın ruhsat fotokopisi ve sürücü belgeniz ile ilgili sigorta şirketlerine yazılı olarak başvurmanız gerekmektedir. Kazada kusurlu tarafın ise onarım masrafları ve değer kaybı sigorta şirketi tarafından karşılanma kapsamının dışında kalır.
Değer Kaybı Neleri Kapsar?
Kazadan önce aracınızın bakım ve onarım işlemi görmemiş olması gerekmektedir. Herhangi bir başka kazadan dolayı aynı parçalar hasar gördüyse karşı taraf kusurlu olsa dahi değer kaybı tazminatı alamazsınız. Bu durum dava şartlarından bir tanesidir.
Daha önceleri ticari araçlarla ilgili değer kaybında dava ve talepte bulunulamazdı. Fakat yeni gelen güncellemeler ile ticari araç, otomobil, motosiklet, traktör, iş makinesi, minibüs, taksi, otobüs, kamyon, kamyonet gibi tüm araçlar modelleri değer kaybıyla ilgili dava açabilir. Artık tüm araçlar sahipleri tazminat için başvuruda bulunabiliyor.
Değer kaybı şartları nelerdir ve bu durum neleri kapsar maddeler halinde inceleyelim:
- Aracınızın her parçasını kapsamaz. Lastik, hava yastığı, jant gibi parçaların hasarı değer kaybına neden olmaz.
- Aracın piyasa değerinin %25’in altındaki değer kayıplarını kapsar. Üstüne çıktığı takdirde karşılamayacaktır.
- Aracınızı başkasına devretmeniz durumunda, değer kaybı için başvuru yapamazsınız.
- Kiralık araç ve otomobiller değer kaybı için başvuru yapabilir.
- Hurdaya çıkmış ve trafikten çekilecek araçlar değer kaybı için başvuruda bulunamaz.
Kaza yapan araç için değer kaybı şartları ise şöyledir: O dönemin pazar değeri baz alınarak hesaplanır. Aracınızın yıllar önce almış olabilirsiniz fakat kaza tarihinden önceki piyasa değeri ile kaza yaptığınız tarihteki piyasa değerinin arasındaki fark bulunarak değer kaybı bedeli olarak tespit edilir.
Değer Kaybı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Aracınızı hasar geçmişi dikkate alınır, marka ve modeli, trafiğe çıkış tarihi ve yaptığı kilometre dahi dikkate alınarak hesaplama yapılır. Tüm bu kriterler kapsamında kaza sonucunda ortaya çıkan değer kaybı hesaplanır. Aracınızın değeri ne kadar yüksekse değer kaybı oranı da bir o kadar yüksek olacaktır.
Eğer değer kaybı şartları sizin için geçerliyse, değer kaybı hesaplamasının yapılması şu kriterlere göre olmaktadır;
- Araç kaza yaptığı tarih baz alınarak piyasa değeri, kasko araç değer tutarlarının ortalaması alınarak bir değer belirlenir.
- Aracın kullanılmışlık düzeyi katsayısı ve kilometresi karşılaştırılarak hesaplanır. Örneğin 20.000 kilometre yapmış bir aracın kullanılmışlık düzeyi katsayısı 0,95’tir.
- Hasar gören parçaların katsayısı hesaplanır. Parçanın ne olduğu, değişim katsayısı, boya katsayısı ve onarım katsayısının ortalaması alınarak değer kaybı ortaya çıkarılır.
- Araç değer kaybı sigorta şirketleri tarafından hesaplanabilir. Resmî gazetede ilan edilen düzenlemeler neticesi sonucunda hesaplanmaktadır.
- Aracın değer kaybı hesaplanırken model ve kilometre sınırı gibi şartlar aranmıyor. Fakat kilometre ve model yılı baz alınarak hesaplamalar farklılaşabilir.
- Değer kaybı hesaplaması, sigortacılık ile özel emekliliği denetleyen kurum tarafından belirlenen formül ile yapılmaktadır. Ayrıca birçok faktör göz önünde tutulmaktadır. Bunun yanında, değer kaybı şartları kapsamında, aracın kilometresinden piyasa değerine kadar hangi katsayıların kullanılacağı SEDDK tarafından belirlenmiştir.
Araç Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Alınır?
Kaza anına ilişkin ilk fotoğraflar, kaza tespit tutanağı, tamir servisi faturası gibi kanıtlarla birlikte bir avukata başvurarak değer kaybı bedelini talep edebilirsiniz. Değer kaybını kusurlu taraftan talep edebilmek için Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurabilir ve Asliye Ticaret Mahkemeleri aracılığı ile dava açarak tazminat alabilirsiniz.
Değer kaybı başvurusu için dava açıldığı anda uzman hakemler tarafından incelenip durum karara bağlanır. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda verilen kararla mahkeme kararı niteliği taşımaktadır. Tazminat hakkınız yalnızca bir kere değildir. Her kaza sonrasında değer kaybı tazminatı için başvurabilir ve sigorta eksperleri tarafında haklı bulunursanız maddi kaybınızı kusurlu taraftan temin edebilirsiniz. Eğer mahkeme kararına herhangi bir itirazınız varsa karara itiraz edebilirsiniz.
Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır? yazımız ilginizi çektiyse Araç Sigorta Sorgulama Nasıl Yapılır? yazımıza da göz atabilirsiniz.