Doğa eğitimi nedir ve neden öğretilmesi gerekir? Bu sorunun cevabı aslında her insanda olması gereken özellikleri ön plana çıkarması anlamına gelmektedir.
İnsanlarda çevre ve hayat bilincini geliştirebilmek için en doğru yol çocukluk çaplarında çeşitli eğitimler verilmesidir. Doğa eğitimi ile verilmek istenen çevre ve yaşam bilinci oldukça doğru şekilde anlatılır. Özellikle çocuklar için uygun şekilde sunulan doğa konusundaki eğitimlerde çocukların doğayı anlaması ve ne kadar kıymetli bir hazine olduğunu kavraması sağlanır.
Bu eğitimler ile asıl amaçlanan konu, çocuklara doğa bilincini aşılamak ve doğa döngüsünü anlayacakları biçimde aktarmaktır. Aynı eğitim modeli gençler ve yetişkinler için de verilir. Doğa eğitimlerinin bir başka yönlendirici tarafı da çocuklarda hali hazırda bulunan inceleme ve merak duygularını besleyerek bu duygularını doğaya aktarmalarını sağlamaktır.
Bu tip eğitimlerin küçük yaşlardan itibaren verilmeye başlanmasının sebebi ise, küçük yaşlardan itibaren doğaya hâkim şekilde büyüyen çocuklar yetiştirmek ve öğrenme arzularının daima artmasını sağlamaktır. Sadece çocuklar için değil tüm insanlar için hazırlanan bu eğitimlerde doğada bulunan tüm varlıklar ve canlıların net olarak tanınması ve ne kadar kıymetli görevlere sahip olduğunun anlaşılması sağlanır.
Yazıda Neler Var?
Doğa Eğitimi Nedir?
Doğa eğitimi ile sağlanmak istenen bazı farkındalıklar bulunur. Bu farkındalıklar ile amaçlanan konu ise farkındalık oluşturulmak istenen konu ile ilgili tüm insanların bilinçlenmesi ve doğru şekilde hareket etmelerini sağlamaktır. Doğa hakkında derin bilgiye sahip olan kişiler de bu bilgileri kendi hayatlarında uygulayarak ve çevrelerine yayarak bu eğitimin birer parçası olmaya devam ederler. Doğa eğitimi ile oluşturulması amaçlanan farkındalıklar ve eğitim kategorileri ise şu başlıklar altında toplanır:
Çevresel Farkındalık
İnsan ve çevre ilişkisi arasında zaman zaman yaşanabilecek uyumsuzluk ve olumsuzluklara karşı insanların bilinçlendirilmesini amaç edinen bir farkındalık türüdür. Çevrede yaşanan doğal ya da insan eliyle oluşturulan problemlerin gözle görülür hale gelmesi sağlanır.
Özellikle çocuk eğitimlerinde çevre farkındalığı kategorisinde çocukların merak ve keşif duygularının beslenmesine özen gösterilir. Çevresel farkındalık eğitimleri ile çevre problemlerine karşı duyarlı bireyler yetiştirmek amaçlanır. Çevrede var olan problemler ya da ortaya çıkabilecek olası problemlere karşı duyarlı ve donanımlı bireyler yetiştirilir.
Doğaya Saygı Duygusunun Gelişimi
Özellikle kentsel alanlarda yaşayan kişiler bir süre sonra doğa ile bağını unutarak yaşamına devam eder. Doğa eğitimi sayesinde doğadan ne kadar uzak yaşadıklarını düşünürlerse düşünsünler aslında ayaklarını basabildikleri her yerin doğa parçası olduğunu hatırlayarak bu bilinç ile devam ederler. Doğaya saygı duymak, küçük yaştan itibaren tüm bireylere aşılanması gereken en önemli faktörlerden biri olduğu düşünülür.
Yaşadığımız alanın ve yaşamımızı sürdürebilme imkânı bulduğumuz yerlerin tümünün doğaya ait olduğunu hatırladığımız vakit zaten doğanın ne kadar büyük bir saygıyı hak ettiğini de görmüş oluyoruz. Doğaya saygı duygusunun gelişimi başlığı altında toplanan tüm eğitimler ve bilgiler de çocuklar, gençler ve yetişkinlere doğanın aslında ne olduğunu hatırlatmayı amaçlar.
Doğayı İnceleme Eğitimleri
Hali hazırda verilen eğitimlerin tümü teori olarak kalsa da doğayı incelemek için atılan adımların tümü, eğitim alan insanlarda ayrıca bir etki oluşturur. Doğa eğitimi sırasında sağlanan doğayı inceleme imkânı ile insanlar doğaya farklı gözlerle bakmayı öğrenir. Doğayı keşfedebilmek ve anlayabilmek için öncelikli olarak bakmayı, görmeyi, incelemeyi, keşfetmeyi ve daha pek çok duyguyu hissetmeyi öğrenirler. Doğa içinde var olan düzenli tüm değişimleri ve dönüşümleri yakından takip etmek, doğanın ne kadar karmaşık ve büyülü olduğunu göstermek için yeterli olacaktır. Doğanın sadece bitkilere değil aynı zamanda yüzlerce çeşit hayvan çeşidine ev sahipliği yaptığını gören kişiler bu eğitim dahilinde pek çok bilince vararak eğitimden çok daha fazlasını kazanır.
Doğayı Tanımak İçin Duyuların Kullanımı
Doğayı algılayabilmek için yalnızca görmek yetmez. Doğa eğitimi sırasında oldukça titiz şekilde üzerinde durulan bir diğer konu da budur. Doğaya sadece bakarak değil yanı zamanda görerek, dokunarak, koklayarak, hissederek ve ne kadar duyuya sahipsek en uç sınırlarında doğayı bilerek yaşanması gerektiğini öğretir.
Eğitimi alan öğrenciler de özellikle uygulamalı eğitimler sırasında büyük bir bilgi tatmini yaşar. Doğayı tanımak için duyuların kullanımı konusunda bu kadar hassas çalışmaların yürütülmesinin sebebi, doğayı yalnızca yüzeysel olarak değil tamamen içselleştirerek ve derinleştirerek anlaşılması gerekliliğinden kaynaklanır.
Doğayı tanımak için kullanılan tüm duyular ile kişiler yalnızca doğaya karşı değil aynı zamanda kendi yaşam standardında da gelişim sağlar. Tüm duyularını aktif şekilde kullanabilen ve var olan durumları tamamı ile hissetmeyi öğrenen öğrenciler, doğayı açıkça anladıkları noktadan sonra hayatlarında da büyük değişimlere şahit olur. Çünkü doğanın işleyişini ve doğa içinde var olan her şeyi yalnızca kağıt üzerindeki bilgilerden öğrenmek ile içselleştirerek deneyimlemek çok farklı etkiler yaratır. Bu sebepten dolayı, eğitimin yeterince başarılı olabilmesi ve öğrencilerin de istediği verimi alabilmesi adına doğa eğitimi sırasında duyular oldukça ön planda tutulan ve güçlendirmeye çalışılan durumlardır.
Doğayı tanımak ve anlamak konusunda alınan eğitimler yalnızca doğa için değil aynı zamanda kendi hayatınızda ve gelişiminizde atabileceğiniz en iyi adımlardan biri olur.
Doğa Eğitimi Nedir? Neden Önemlidir? yazımız ilginizi çektiyse Kitapların Çocuğun Gelişimine Etkisi Nedir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
