Sağlık

Kolesterol Nedir? Kolesterol Belirtileri Nelerdir?

Kolesterol nedir? Sorusu doktorunuz size; “kolestrolünüz var” dediğinde önemli olan ama aslında çok daha önceden dikkatli olunması gereken bir konu diyebiliriz. Kolesterol insan kanında başta karaciğerde bulunan, tüm hücrelerin doğal olarak ürettiği ve mumsu yapıda olan bir yağ türüdür. Kolesterol belirtileri günümüzde daha sağlıklı bir yaşam için birçok kişi tarafından merak edilir. 

Vücutta bulunan sağlıklı hücrelerin meydana getirilmesi için gereken şeylerden bir tanesi de kolesteroldür. Tüm bunlara karşılık suda çözülen yapısı bulunmamaktadır. Dolayısıyla kana da yalnız başına geçemez. Vücuda dağıtımı da sadece olmaz. 

Bu nedenle taşınabilmesi amacıyla karaciğer lipoproteinler üretmektedir. Bunlar kolesterolü taşımaktadır. Düşük ve yüksek yoğunluklu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Düşük yoğunluklu olan LDL, yüksek olansa HDL olarak isimlendirilir.

LDL kan dolaşımı içinde kolesterol taşınmasını yağar. HDL ise dokular ve karaciğer içinde taşımaktadır. Dolayısıyla vücutta bulunan toplam kolesterol, her ikisinin birleşimiyle oluşur. Ancak bunların doğru oranlarda olması gerekir. HDL ve LDL kolesterol yüksekliği belirtileri kendini gösterecektir. Yüksek olması durumunda damarlarda sertleşme, yağ birikintilerinin gelişmesi gibi durumlar kendini gösterebilir. Zamanla kanın akmasını daha zor hale getirecek, farklı sağlık sorunları oluşturacaktır. İsterseniz kolesterol nedir, türleri ve belirtileri nelerdir bir bakalım.

LDL ve HDL Kolesterol Nedir?

Öncelikle sorusmuz kolesterol nedir? Kolesterol; LDL ve HDL olarak ikiye ayrılmaktadır. Kolesterol yüksekliği vücutta ne yapar farklı sağlık sorunlarını meydana getirir. HDL iyi LDL ise kötü şeklinde isimlendirilir. 

LDL temel olarak kolesterol ile vücudun enerji için kullanmakta olduğu yağları, atardamara taşımaktır. Seviyesi yükseldikçe arter duvarlarında birikme olasılığı vardır. Meydana gelen plaklar parçalanma durumunda pıhtı atabilir. Bu da kalp ilk sırada olmak üzere kan akışı düzenini bozabilir. Böylece felçler, safra taşı, safra dengesizliği gibi durumlara neden olabilir. 

HDL iyi olarak adlandırılmakta olup kolesterolün vücuttan atılması adına karaciğere dönmesine destek sağlar. Böylece atardamarda plak birikmesinin önüne geçer.

Yüksek Kolesterol Neden Olur?

Kolesterole günümüzde birçok insanın sorunları arasındadır.  Kolesterole ne iyi gelir de bu nedenle sorulmaktadır. LDL ve HDL kolesterol değerlerine sağlıksız beslenme, obezite, kontrol edilebilir hareketsizlik katkıda bulunur.

Bu nedenle mümkün olduğu kadar hareketli bir yaşam tarzına sahip olmak size daha iyi çözümler sunacak, sağlığınızı da destekleyecektir. Obeziteye sahipseniz bunun hakkında bir doktora gitmek de tavsiye edilenler arasındadır.

Sağlıksız beslenmeye de son verilmesi, düzenli beslenme alışkanlıkları kazandırılması yine sağlığınız destekleyecektir. Yüksek kolesterole neden olan durumlar arasında genetiksel olması gibi, kontrol dışı durumlar da vardır.

Yüksek Kolesterol Sebepleri

Kolesterol hakkında birçok kişi yaşlılarda görüldüğü düşüncesini taşımaktadır. Ancak genç yaşta kolesterol yüksekliği de görülebilir. Kolesterol riskini arttıran çok sayıda faktör vardır. Aralarından bazıları şöyledir;

  • Aşırı kilolu olmak
  • Obez olmak
  • Besleme alışkanlıkları sağlıksız olmak
  • Egzersizleri yetersiz düzensiz yapmak
  • Tütün ve türün ürünleri kullanmak
  • Aile içinde yüksek kolesterollü bireylerin mevcut olması
  • Şeker hastalığı
  • Hipotiroidizm
  • Böbrek hastalıkları 

Kolesterolün yükselmemesi için bunlara dikkat etmeniz gereklidir. Tütün ve tütün ürünlerini kullanmamak, düzenli ve sağlıklı beslenmek gibi kontrol edilebilecek şeylere bu nedenle önem gösterilmelidir.

Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?

Her ne kadar orta ve geç yaşta olan insanlar kolesterolü çıktığında bunu fark edebilse de birçok kişi kolesterol belirtileri hakkında fikir sahibi değildir. Bunları bilmemek, önlemlerini alamamanıza neden olur. Ana hatlarıyla bunlar şu şekildedir;

  • Göğüs ağrıları
  • Halsizlik ve yorgunluk
  • Göz çevresinde, yüzde sarı renkli yağ bezeleri oluşması
  • Bacaklarda ve ayakta ağrı, uyuşma meydana gelmesi
  • Yara iyileşme hızının artması
  • Baş dönmesi
  • Nefes darlığı
  • Vücutta bazı bölgelerde morarma oluşması
  • Ciltte lekelenme meydana gelmesi
  • Deri altında yağ birikmesi
  • Cildin solgun görülmesi

Yüksek kolesterol belirtileri genel olarak sessiz bir şekilde seyreder. Dolayısıyla gelişene kadar kişiler farkında olmayabilir. Dolayısıyla 20 yaşın üzerinde olan bireylerde, takip edilmesi tavsiye edilir. 

Yüksek Kolesterol Tanıtısı Nasıl Konur?

Kolesterol belirtileri göstermek, doktor denetimi olmadan hareket edebileceğinizi ya da doktorun inceleme yapmayacağını göstermez. Bunun için hastaneye gidildiğinde tanı konmaktadır. Bu işlemler basit kan tetkiki ile yapılabilir.

Böylece toplam kolesterol değeri, trigliserit, HDL ve LDL oranları bulunabilir. Kan örneği alınınca laboratuvara gönderilmektedir. Kan verilmesi öncesinde, hastadan 12 saat önceye kadar bir şey yememesi istenebilir. Doktorunuz bu konuda ayrıntılı bilgi verecektir. Farklı durumlar risk durumları oluşturabilir. Bunlardan bazıları şu şekildedir;

  • Erkeklerde 45 yaşın üzerinde olmak
  • Kadınlarda 55 yaşın üzerinde olmak
  • HDL kolesterol düşüklüğü
  • Tütün kullanımı
  • Şeker hastalığı
  • Hipertansiyon 

Bu nedenle kolesterol belirtileri gösteriyorsanız, zayıf insanlarda kolesterol yüksekliği için bir doktora gitmeniz tavsiye edilir. 

Kolesterol Nasıl Düşürülür?

Kolesterolün yükselmesi durumunda ne yapılması gerektiği büyük bir öneme sahiptir. Hekim kontrolü ardından ilaç verilecek olmakla beraber düşürme yöntemleri de bilinmelidir. Ana hatlarıyla bunlar şu şekildedir;

  • Günde 30 dakika, haftanın beş günü düzenli fiziksel aktivite yapma
  • Tütün kullanımını sonlandırma
  • Kolesterol diyeti yapma
  • Kötü beslenmeye dikkat etme

Yüksek kolesterol bazı durumlarda hayatınızı tamamen değiştirmenizi gerektirebilir. 

Kolesterolü Düşürmek İçin Ne Yenebilir?

Yüksek kolesterol belirtileri göstermeye başladığınızda neler yiyebileceğinizi de bilmeniz gerekir. Bu durum sorunu daha kısa sürede çözmenize olanak tanır. Bunlar ana hatları ile şu şekildedir;

  • Kalp dostu olarak bilinen yulaf, kötü kolesterolü uzaklaştırmaktadır.
  • Badem diğer fındıkgiller tüketilebilir. Kuru yemişlerin tuzsuz, şeker kaplı ve çip olmaması gerekir.
  • Faydalı bir besin olan ceviz tüketilebilecekler arasındadır.
  • Pişmiş baklagiller kötü kolesterolü azaltmaktadır.
  • Narenciye grubunda olan meyveler kolesterolü uzaklaştırabilir.
  • Güçlü bir antioksidan olan çikolata HDL artışına yardım eder. Ancak tam yağlı süt, şeker dolu olmamalıdır.
  • Avokado HDL’yi arttırmaya, LDL’yi düşürmeye yardım eder.
  • Yararlı bir besin olan ıspanak ve sarımsak tüketilebilecek besinler arasındadır.
  • Zeytinyağı LDL kolesterolü düşürür.
  • Somon ve diğer yağlı balıklar LDL kolesterolü azaltır.

Bunları tüketmek, kolesterolü düşürmenize yardımcı olabilir. Kolesterol belirtileri böylece sorunlarınız çözülebilir. Eğer ilacınız varsa onları da doğru bir şekilde kullanmanız gerekir. 

Yüksek Kolesterole Sebep Olan Nedir?

Kolesterolünüze dikkat etmek istiyorsanız, düşürmek için hangi besinleri yemeniz gerektiğini bilmek yeterli değildir.  Kolesterole ne iyi gelir için yükselmesine neden olacak besinler de tüketilmemelidir. Bu besinler genel olarak şu şekildedir;

  • Doymuş katı ve sıvı yağlara dikkat edilmelidir.
  • Tereyağı sınırlandırılmalıdır.
  • Katı margarin, kraker, kurabiye ve cipse dikkat edilmelidir.
  • Sigara, kafein, fast-food, abur cubura dikkat edilmelidir.
  • Trans yağa ve hidrojene bitkisel yağlara dikkat edilmelidir.
  • Alkol ve yağlı etlere dikkat edilmelidir.
  • İşlenmiş et ürünleri, palm yağı tüketilmemelidir.

Eğer kolesterolünüz bulunuyorsa bu yiyeceklere dikkatli şekilde yaklaşmanız gerekir.

Kolesterolü Olanlar Kahvaltıda Ne Yiyebilir? 

Kolesterolü bulunanlar için yemekleri ayarlamak bazen güç olabilir. Ancak diyetisyenden yardım almak, doğru çözümler sunar. Ana hatlarıyla 1 adet haşlanmış yumurta, 2 dilim az yağlı beyaz peynir, 5 zeytin, 1-2 dilim tam buğday ya da çavdar ekmeği, mevsim yeşillikleri gibi besinler tüketilebilir. 

Kolesterol Nedir? Kolesterol Belirtileri Nelerdir? yazımızı beğendiyseniz Sağlık kategorimizi incelemenizi tavsiye ederiz.

Z. Mine Toprakoğlu

Hastalıklar, diyet, sağlıklı yaşam, besinler, vitaminler ve daha birçok konuda kendime, bilgime güveniyorum. Özel bir firmada diyetisyen olarak çalışıyorum ve sizleri sağlıklı bir yaşama davet ediyorum.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu